Une norme internationale ISO4200 existe depuis les années 1970, mais ne semble pas être adoptée par la profession.
Des normes anciennes subsistent telles que la gamme des tuyauteries gaz en France (EN 10255, EN 10216-1, NF A 49141).NPS DN D ext |
SCH | Epaiss mm |
Diam interne mm |
P serv [bar] AC c = 0,5 mm |
P serv [bar] AC c = 3 mm |
1/8" 6 10,29 mm |
10S | 1,24 | 7,80 | 165 | |
STD/40/40S | 1,73 | 6,83 | 294 | ||
XS/80/80S | 2,41 | 5,46 | 494 | ||
1/4" 8 13,72 mm |
10S | 1,65 | 10,41 | 201 | |
STD/40/40S | 2,24 | 9,25 | 320 | ||
XS/80/80S | 3,02 | 7,67 | 493 | ||
3/8" 10 17,15 mm |
10S | 1,65 | 13,84 | 159 | |
STD/40/40S | 2,31 | 12,52 | 263 | ||
XS/80/80S | 3,20 | 10,74 | 414 | ||
1/2" 15 21,34 mm |
5S | 1,65 | 18,03 | 126 | |
10S | 2,11 | 17,12 | 183 | ||
STD/40/40S | 2,77 | 15,80 | 268 | ||
XS/80/80S | 3,73 | 13,87 | 399 | 35 | |
160 | 4,75 | 11,84 | 542 | 156 | |
XXS | 7,47 | 6,40 | 914 | 526 | |
3/4" 20 26,67 mm |
5S | 1,65 | 23,37 | 100 | |
10S | 2,11 | 22,45 | 145 | ||
STD/40/40S | 2,87 | 20,93 | 221 | ||
XS/80/80S | 3,91 | 18,85 | 331 | 44 | |
160 | 5,56 | 15,54 | 519 | 204 | |
XXS | 7,82 | 11,02 | 778 | 449 | |
1" 25 33,40 mm |
5S | 1,65 | 30,10 | 80 | |
10S | 2,77 | 27,86 | 166 | ||
STD/40/40S | 3,38 | 26,64 | 215 | ||
XS/80/80S | 4,55 | 24,31 | 313 | 83 | |
160 | 6,35 | 20,70 | 475 | 225 | |
XXS | 9,09 | 15,21 | 731 | 464 | |
1"1/4 32 42,16 mm |
5S | 1,65 | 38,86 | 63 | |
10S | 2,77 | 36,63 | 130 | ||
STD/40/40S | 3,56 | 35,05 | 180 | 7 | |
XS/80/80S | 4,85 | 32,46 | 264 | 83 | |
160 | 6,35 | 29,46 | 366 | 176 | |
XXS | 9,70 | 22,76 | 613 | 401 | |
1"1/2 40 48,26 mm |
5S | 1,65 | 44,96 | 55 | |
10S | 2,77 | 42,72 | 113 | ||
STD/40/40S | 3,68 | 40,89 | 163 | 13 | |
XS/80/80S | 5,08 | 38,10 | 241 | 85 | |
160 | 7,14 | 33,99 | 363 | 196 | |
XXS | 10,16 | 27,94 | 558 | 373 | |
2 50 60,33 mm |
5S | 1,65 | 57,02 | 44 | |
10S | 2,77 | 54,79 | 90 | ||
STD/40/40S | 3,91 | 52,50 | 139 | 19 | |
XS/80/80S | 5,54 | 49,25 | 211 | 86 | |
160 | 8,74 | 42,85 | 361 | 226 | |
XXS | 11,07 | 38,18 | 478 | 335 | |
2"1/2 65 73,03 mm |
5S | 2,11 | 68,81 | 52 | |
10S | 3,05 | 66,93 | 84 | ||
STD/40/40S | 5,16 | 62,71 | 158 | 58 | |
XS/80/80S | 7,01 | 59,00 | 227 | 122 | |
160 | 9,53 | 53,98 | 323 | 214 | |
XXS | 14,02 | 44,98 | 510 | 389 | |
3" 80 88,90 mm |
5S | 2,11 | 84,68 | 42 | |
10S | 3,05 | 82,80 | 69 | ||
STD/40/40S | 5,49 | 77,93 | 139 | 57 | |
XS/80/80S | 7,62 | 73,66 | 202 | 118 | |
160 | 11,13 | 66,65 | 312 | 222 | |
XXS | 15,24 | 58,42 | 450 | 353 | |
3"1/2 90 101,60 mm |
5S | 2,11 | 97,38 | 37 | |
10S | 3,05 | 95,50 | 60 | ||
STD/40/40S | 5,74 | 90,12 | 127 | 56 | |
XS/80/80S | 8,08 | 85,45 | 188 | 114 | |
4" 100 114,30 mm |
5S | 2,11 | 110,08 | 33 | |
10S | 3,05 | 108,20 | 53 | ||
STD/40/40S | 6,02 | 102,26 | 119 | 56 | |
XS/80/80S | 8,56 | 97,18 | 177 | 112 | |
120 | 11,13 | 92,05 | 238 | 170 | |
160 | 13,49 | 87,33 | 296 | 226 | |
XXS | 17,12 | 80,06 | 389 | 315 | |
5" 125 141,30 mm |
5S | 2,77 | 135,76 | 38 | |
10S | 3,40 | 134,49 | 49 | ||
STD/40/40S | 6,55 | 128,19 | 105 | 54 | |
XS/80/80S | 9,53 | 122,25 | 160 | 107 | |
120 | 12,70 | 115,90 | 220 | 166 | |
160 | 15,88 | 109,55 | 283 | 226 | |
XXS | 19,05 | 103,20 | 347 | 289 | |
6" 150 168,28 mm |
5S | 2,77 | 162,74 | 32 | |
10S | 3,40 | 161,47 | 41 | ||
STD/40/40S | 7,11 | 154,05 | 96 | 54 | |
XS/80/80S | 10,97 | 146,33 | 156 | 112 | |
120 | 14,27 | 139,73 | 208 | 163 | |
160 | 18,24 | 131,75 | 273 | 226 | |
XXS | 21,95 | 124,38 | 336 | 288 | |
8" 200 219,08 mm |
5S | 2,77 | 213,54 | 24 | |
10S | 3,76 | 211,56 | 35 | 4 | |
20 | 6,35 | 206,38 | 65 | 32 | |
30 | 7,04 | 205,00 | 73 | 40 | |
STD/40/40S | 8,18 | 202,72 | 86 | 53 | |
60 | 10,31 | 198,45 | 111 | 77 | |
XS/80/80S | 12,70 | 193,68 | 139 | 105 | |
100 | 15,09 | 188,90 | 168 | 133 | |
120 | 18,26 | 182,55 | 206 | 171 | |
140 | 20,62 | 177,83 | 236 | 200 | |
XXS | 22,23 | 174,63 | 256 | 220 | |
160 | 23,01 | 173,05 | 266 | 230 | |
10" 250 273,05 mm |
5S | 3,40 | 266,24 | 25 | |
10S | 4,19 | 264,67 | 32 | 7 | |
20 | 6,35 | 260,35 | 52 | 26 | |
30 | 7,80 | 257,45 | 65 | 39 | |
STD/40/40S | 9,27 | 254,51 | 79 | 52 | |
XS/60/80S | 12,70 | 247,65 | 111 | 84 | |
80 | 15,09 | 242,87 | 133 | 106 | |
100 | 18,26 | 236,52 | 164 | 136 | |
120 | 21,44 | 230,17 | 195 | 167 | |
140 | 25,40 | 222,25 | 234 | 206 | |
160 | 28,58 | 215,90 | 266 | 237 | |
12" 300 323,85 mm |
5S | 3,96 | 315,93 | 25 | 4 |
10S | 4,57 | 314,71 | 30 | 9 | |
20 | 6,35 | 311,15 | 44 | 22 | |
30 | 8,38 | 307,09 | 59 | 37 | |
STD/40S | 9,53 | 304,80 | 68 | 46 | |
40 | 10,31 | 303,23 | 74 | 52 | |
XS/80S | 12,70 | 298,45 | 93 | 70 | |
60 | 14,27 | 295,30 | 105 | 83 | |
80 | 17,48 | 288,90 | 131 | 108 | |
100 | 21,44 | 280,97 | 163 | 140 | |
120 | 25,40 | 273,05 | 195 | 172 | |
140 | 28,58 | 266,70 | 222 | 198 | |
160 | 33,32 | 257,20 | 262 | 238 | |
14" 350 355,60 mm |
5S | 3962,40 | 347,68 | 23 | 4 |
10S | 4,78 | 346,05 | 29 | 9 | |
10 | 6,35 | 342,90 | 40 | 20 | |
20 | 7,92 | 339,75 | 51 | 31 | |
STD/30 | 9,53 | 336,55 | 62 | 42 | |
40 | 11,13 | 333,35 | 73 | 53 | |
XS | 12,70 | 330,20 | 84 | 64 | |
60 | 15,09 | 325,42 | 101 | 81 | |
80 | 19,05 | 317,50 | 130 | 109 | |
100 | 23,83 | 307,95 | 165 | 144 | |
120 | 27,79 | 300,02 | 195 | 174 | |
140 | 31,75 | 292,10 | 225 | 203 | |
160 | 35,71 | 284,18 | 256 | 234 | |
16" 400 406,40 mm |
5S | 4,19 | 398,02 | 22 | 5 |
10S | 4,78 | 396,85 | 25 | 8 | |
10 | 6,35 | 393,70 | 35 | 17 | |
20 | 7,92 | 390,55 | 44 | 27 | |
STD/30 | 9,53 | 387,35 | 54 | 37 | |
XS/40 | 12,70 | 381,00 | 74 | 56 | |
60 | 16,66 | 373,08 | 98 | 80 | |
80 | 21,44 | 363,52 | 128 | 110 | |
100 | 26,19 | 354,03 | 159 | 141 | |
120 | 30,96 | 344,47 | 190 | 172 | |
140 | 36,53 | 333,35 | 227 | 208 | |
160 | 40,49 | 325,42 | 254 | 235 | |
18" 450 457,20 mm |
5S | 4,19 | 448,82 | 19 | 4 |
10S | 4,78 | 447,65 | 22 | 7 | |
10 | 6,35 | 444,50 | 31 | 15 | |
20 | 7,92 | 441,35 | 39 | 24 | |
STD | 9,53 | 438,15 | 48 | 32 | |
30 | 11,13 | 434,95 | 57 | 41 | |
XS | 12,70 | 431,80 | 65 | 50 | |
40 | 14,27 | 428,65 | 74 | 58 | |
60 | 19,05 | 419,10 | 100 | 84 | |
80 | 23,83 | 409,55 | 127 | 111 | |
100 | 29,36 | 398,48 | 159 | 142 | |
120 | 34,93 | 387,35 | 191 | 175 | |
140 | 39,67 | 377,85 | 219 | 202 | |
160 | 45,24 | 366,73 | 253 | 236 | |
20" 500 508,00 mm |
5S | 4,78 | 498,45 | 20 | 6 |
10S | 5,54 | 496,93 | 24 | 10 | |
10 | 6,35 | 495,30 | 28 | 14 | |
STD/20 | 9,53 | 488,95 | 43 | 29 | |
XS/30 | 12,70 | 482,60 | 59 | 45 | |
40 | 15,09 | 477,82 | 70 | 56 | |
60 | 20,62 | 466,75 | 98 | 84 | |
80 | 26,19 | 455,63 | 126 | 112 | |
100 | 32,54 | 442,93 | 159 | 144 | |
120 | 38,10 | 431,80 | 188 | 173 | |
140 | 44,45 | 419,10 | 222 | 206 | |
160 | 50,01 | 407,97 | 252 | 236 | |
22" 550 558,80 mm |
5S | 4,78 | 549,25 | 18 | 6 |
10S | 5,54 | 547,73 | 22 | 9 | |
10 | 6,35 | 546,10 | 25 | 13 | |
STD/20 | 9,53 | 539,75 | 39 | 27 | |
XS/30 | 12,70 | 533,40 | 53 | 40 | |
60 | 22,23 | 514,35 | 96 | 83 | |
80 | 28,58 | 501,65 | 125 | 112 | |
100 | 34,93 | 488,95 | 155 | 142 | |
120 | 41,28 | 476,25 | 185 | 171 | |
140 | 47,63 | 463,55 | 216 | 202 | |
160 | 53,98 | 450,85 | 247 | 233 | |
24" 600 609,60 mm |
5S | 5,54 | 598,53 | 20 | 8 |
10/10S | 6,35 | 596,90 | 23 | 12 | |
STD/20 | 9,53 | 590,55 | 36 | 24 | |
XS | 12,70 | 584,20 | 49 | 37 | |
30 | 14,27 | 581,05 | 55 | 43 | |
40 | 17,48 | 574,65 | 68 | 56 | |
60 | 24,61 | 560,37 | 98 | 86 | |
80 | 30,96 | 547,67 | 125 | 112 | |
100 | 38,89 | 531,83 | 159 | 146 | |
120 | 46,02 | 517,55 | 190 | 177 | |
140 | 52,37 | 504,85 | 218 | 205 | |
160 | 59,54 | 490,52 | 250 | 237 | |
26" 650 660,40 mm |
10 | 7,92 | 644,55 | 27 | 16 |
STD | 9,53 | 641,35 | 33 | 22 | |
XS/20 | 12,70 | 635,00 | 45 | 34 | |
28" 700 711,20 mm |
10 | 7,92 | 695,35 | 25 | 15 |
STD | 9,53 | 692,15 | 31 | 21 | |
XS/20 | 12,70 | 685,80 | 42 | 32 | |
30 | 15,88 | 679,45 | 53 | 43 | |
30" 750 762,00 mm |
5S | 6,35 | 749,30 | 18 | 9 |
10/10S | 7,92 | 746,15 | 23 | 14 | |
STD | 9,53 | 742,95 | 29 | 19 | |
XS/20 | 12,70 | 736,60 | 39 | 30 | |
30 | 15,88 | 730,25 | 49 | 40 | |
32" 800 812,80 mm |
10 | 7,92 | 796,95 | 22 | 13 |
STD | 9,53 | 793,75 | 27 | 18 | |
XS/20 | 12,70 | 787,40 | 36 | 28 | |
30 | 15,88 | 781,05 | 46 | 37 | |
40 | 17,48 | 777,85 | 51 | 42 | |
34" 850 863,60 mm |
10 | 8,74 | 846,12 | 23 | 15 |
STD | 9,53 | 844,55 | 25 | 17 | |
XS/20 | 12,70 | 838,20 | 34 | 26 | |
30 | 15,88 | 831,85 | 43 | 35 | |
40 | 17,48 | 828,65 | 48 | 40 | |
36" 900 914,40 mm |
10 | 7,92 | 898,55 | 20 | 12 |
STD | 9,53 | 895,35 | 24 | 16 | |
XS/20 | 12,70 | 889,00 | 32 | 25 | |
30 | 15,88 | 882,65 | 41 | 33 | |
40 | 19,05 | 876,30 | 49 | 42 | |
42" 1050 1066,80 mm |
STD | 9,53 | 1047,75 | 20 | 14 |
XS/20 | 12,70 | 1041,40 | 28 | 21 | |
30 | 15,88 | 1034,29 | 35 | 28 | |
40 | 19,05 | 1028,70 | 42 | 36 |
La pression admissible est calculée par la relation de Barlow utilisée par les différentes normes tant américaine (ASME B31.1) qu'européenne (EN 13480-3) avec différents coefficients de sécurité.
P = 2S.E.t/(D-2Yt)
avec:
P: pression admissible
S: limite d'élasticité de l'acier réduite d'un facteur défini par les
normes
D: diamètre du tube
t: épaisseur du tube
E: coefficient de joint
Y: =0,4 si t<D/6
L'unité de pression est identique à l'unité de la limite élastique
Diamètre et épaisseur doivent être dans la même unité.
Pour les tubes de forte épaisseur (Dext / Dint > 1,7) ont préfèrera la relation de Lame.
Lors du choix du type de tube il est nécessaire d'anticiper une perte d'épaisseur possible par corrosion au cours de la vie de l'installation. La norme américaine recommande une surépaisseur minimum de 0,5mm. L'expérience suggère d'adopter une surépaisseur de 3mm.
Les valeurs dans le tableau sont établies pour de l'acier carbone à température ambiante et des surépaisseurs de 0,5 et 3mm pour corrosion.
Pour d'autres
matériaux ou d'autres températures, appliquer le facteur de correction
lu sur les graphiques ci-contre.
DN mm |
DN in |
Diam ext mm |
Epaiss mm |
Diam int mm |